ادامه سخنرانی در انجمن ادبی امیرکبیر ۱۳۹۲
متأسّفانه عرفان در
مواردی به خانقاه و خانقاه بازی و سلسله مراتب و استثمار فکری مرید توسّط
مراد و بدتر از همه عرفان ، آلوده به ادّعاهای واهی و خرافی نظیر کرامات و
کشف اسرار و گاه گاه در سطوح عامیانه و پست آن ، آلوده به درفش درگونه کردن
و شفا دادن و پا بر آتش نهادن و اعمالی از این قبیل شد و این در حالی است
که این مکتبِ عشق و محبت را هیچ نیازی به این شعبده ها نیست .
با اطمینان می‌گویم که از بدو پیدایش بشر تا امروز ، هیچ آبی سر بالا
نرفته ، هیچ جوبباری از حرکت نایستاده و هیچ دسته ای از ماهیانِ دریا ،
به پشتیبانی از درویشی ، مرواریدها از ته دریا به کشتی نینداخته است .
با اطمینان می‌گویم تا کنون ، هیچ قانون و مصلحتی در کائنات ، به خواست
عارفی یا درویشی ، نقض نشده است . آن عارفان که سرخورده از درک عقل و
دانش و خرد و استدلال و منطق به امید حضور و کشف رموز عالم و راز آفرینش
به چله‌نشینی پرداخته‌اند به جایی جز خود نرسیده‌اند . این مدّعیان عقل را
می‌ستیزند زیرا تحمّل چهل روز چله نشینی و سپس ادّعای کشف رازها ، به
مراتب آسانتر از تحمّل زحمات طاقت فرسای هزاران هزار انسان خردمند و عقل
گراست که طی هزاران سال دود چراغ خورده‌اند و زحمت اندیشه برده‌اند و هنوز
اندر خم یک کوچه‌اند . البته در قبال شکوه و جلال شعر پارسی ، این لغزش
ناخودآگاه شعرا به ورطۀ عقل ستیزی ، قابل چشم پوشی است .
اکنون از آسمان به زمین آئیم و کمی راجع به جهان بینی سیاسی و فلسفه سیاسی هم صحبت کنیم.
به موازات تکامل و توسعۀ فرهنگ بشری ، مفهوم حکومت دچار تغییر و یا به
عبارتی تکامل و تعالی شده است . از نظر فلسفه سیاسی ، می توان چند
معیار و میزان برای تمیز جوامع پیشرفته از جوامع عقب مانده بیان کرد . برای
نمونه :
فرد گرائی و فرد پرستی و چاپلوسی و مداحی حاکمان از ویژگی‌های عادات سیاسی مردمان کشورهای وامانده است .
در کشورهای عقب‌مانده ، مردم به سلوک ملوکان اند و در کشورهای پیشرفته ، ملوکان در سلوک مردمان .
در کشورهای عقب‌مانده ثبات و موجودیت جامعه بسته به ثبات حکومت تبلیغ
می‌شود و در کشورهای پیشرفته سیاسی ، حکومت امری شناور و ناپایدار و تابع
علایق و تمایلات مردمان است .