تاریخ : ۲۲ خرداد ۱۳۹۶
نقل از کتاب بهارستان دریچهای به قالی ایران
تألیف : غلامعلی ملول
قالی بافی و توسعۀ اقتصادی در ایران
سازندگی ایران و تبدیل آن از کشوری عقبافتاده و چوپانی به کشوری در حال توسعه ، قالیبافی را با چالشهایی بنیادی و اساسی روبرو کرده و تبدیل ایران به کشوری توسعه یافته این رویاروییها را شدیدتر خواهد کرد .
با کمی مسامحه و به اجمال میتوان گفت که رونق قالیبافی با توسعه و پیشرفت اقتصادی ایران در تناقض و تضاد است . در توضیح این مطلب باید گفت قالیبافی در کشورهای غیرصنعتی و فقیر ، بخشی مهم از بیکاری در این کشورها ار از نظرها پنهان میکند . هرچه جامعه فقیرتر باشد ، قشرهای فقیر به اجبار و ناخودآگاه انجام کارهای سخت را با دستمزد ناچیز ، آسانتر و سریعتر میپذیرند . قیمت تمام شدۀ واقعی فرش دستباف ایران ، این پشیز ناچیز نیست . کارگران گرهباف را حداقل باید کارگران نیمه حرفهای به حساب آورد . گرهبافی نه تنها نیاز به آموزش و تجربه دارد بلکه کاری است سخت و طاقتفرسا که از توان و طاقت افراد مرفه و نیمه مرفه خارج است .
روزی که ایران از نظر اقتصادی به یک کشور پیشرفته مبدل شود ، درآمد ماهانه کارگران قالیباف به جای 100 تا 150 دلار ، حداقل دو هزار دلار خواهد بود . در آن روز بیکاران دیگر حاضر به بیکاری نخواهند بود و کارگران قالیباف مانند کارگران بخشهای صنعت و خدمات ، انواع و اقسام حقوق طبیعی خود را طلب خواهند کرد . در آن روز ، کارگران قالیباف سلامتی چشمها و مهرههای پُشت خود را به بهایی ارزان نخواهند فروخت ؛ در آن روز این کارگران نه تنها پینه بستن و طاول زدن انگشتان خود را تحمل نخواهند کرد بلکه منزل مسکونی ، اتومبیل شخصی ، درمان و بهداشت مناسب و مسافرتهای تفریحی را نیز طلب میکنند ، همچنان که کارگران نیمه حرفهای در کشورهای پیشرفته همۀ اینها را دارند .
پرسش اساسی این است که آیا کسی این هزینههای واقعی تولید قالی را پرداخت میکند ؟ آیا خریداران فرش دستباف حاضرند بهایی بیست برابر قیمت امروز ( به قیمتهای ثابت ) برای قالی پرداخت کنند ؟ پاسخ تا حدود زیادی روشن است . به ناچار دستاندرکاران بافت قالی به رشتههای دیگری روی خواهند آورد که پاسخ گوی نیازهای آنان باشد .